سجع چیست؟

سجع در ادبیات

سجع در ادبیات فارسی آن است که در پایان جملات نثر کلماتی بیاید که در وزن، حروف، آخر یا هر دو (وزن و حروف) یکسان باشد. از همین رو سجع به سه دسته زیر تقسیم میشود.

سجع در معنای لغوی یعنی بیان سخن با قافیه.

1- سجع مطرف

اگر دو کلمه حروف آخر یکسان داشته باشند ولی وزن مشترک نداشتند سجع مطرف است. مثل روح-فتوح / کار-شکار

حیات-ذات/ تاب-عتاب / تاب-عتاب

همچنین بخوانید: ترصیع و موازنه در ادبیات

2- سجع متوازی

اگر دو کلمه حروف آخر و وزن یکسان داشتند آن دو کلمه سجع متوازی دارند. مثل: کمتر-بهتر/ مال-خال/نعمت-قربت

3-سجع متوازن

اگر دو کلمه حروف پایانی یکسان نداشتند ، اما وزن یا تعداد حجا یکسانی داشتند آن دو کلمه سجع متوازن دارند.

مثل:  در نزد اهل علم  محبوب است و در نزد بی خردان محبوب ،  محبوب و محبوب دارای ۳ هجا اند.

مثل عجب و عذر / بی شمار و بی حساب